Op het NVVK congres (branchevereniging voor schuldhulp en financiële dienstverlening) dat eerder deze maand in Utrecht werd gehouden, hebben Tom van der Eijk en Hielke van der Molen van Buurtteams Utrecht een interactieve workshop gegeven aan beleidsmedewerkers uit verschillende gemeentes in het land over de succesvolle vroegsignaleringsaanpak van schulden. Het doel van de aanpak is om mensen in een vroeg stadium te ondersteunen bij financiële problemen, zodat schulden niet groeien en daarmee ook andere problemen voorkomen worden. Deze aanpak is begin dit jaar vanwege de mooie resultaten uitbreid naar een aantal andere wijken in Utrecht.

Kern van de aanpak is kortgezegd meer inzet op minder adressen, daar waar bij veel andere gemeentes de focus vaak andersom ligt. Buurtteammedewerker Tom van der Eijk: “Per maand stellen we een prioriteitenlijst samen van zo’n 10 adressen per wijk, stadsbreed bezoeken we elke maand in totaal ongeveer 50 adressen. Deze inwoners benaderen we met een brede maatschappelijke blik. Schulden zijn de aanleiding, maar als mensen het op dat moment daar niet over willen hebben, wordt er begeleiding aangeboden op de hulpvraag die er wél ligt. De schulden komen dan altijd op een later moment op tafel. Hierdoor bouwen we aan het vertrouwen, voorkomen we dat het stressniveau rondom betaalproblemen verder stijgt en bereiken we uiteindelijk meer. Van de bezoeken lukt het om met 70% van de mensen in contact te komen en 45% daarvan aanvaardt hulp. Dit percentage ligt beduidend hoger dan het landelijk gemiddelde.”

Doenvermogen
Naast de brede, maatschappelijke blik, helpt het dat de medewerkers van buurtteams Utrecht zijn getraind om stress-sensitief te werken. Buurtteammedewerker Hielke van der Molen: “Langdurige stress zorgt ervoor dat mensen meer nog dan anders geneigd zijn om keuzes voor de korte termijn te maken. Het vermindert het doenvermogen van mensen. Dit betekent dat ook een andere benadering nodig is om mensen in beweging te krijgen hun problemen aan te pakken. Goed kunnen aansluiten en weten wat werkt, helpt enorm om in gesprek te raken met de betreffende inwoners. Dat we het écht leuk vinden om te doen en veel energie hebben op dit onderwerp, werkt natuurlijk extra mee.”

Fietssafari
De werkzame elementen van de vroegsignaleringsaanpak zoals meer inzet op minder adressen, de brede maatschappelijke blik en stress-sensitief getrainde hulpverleners zijn uitvoerig besproken tijdens het congres. Hielke: “We hebben onze mooie resultaten - een hoog bereik in combinatie met een hoge respons op het hulpaanbod - kunnen delen en kennis uitgewisseld over het vormgeven en de uitdagingen van vroegsignalering.
Daarnaast zijn de deelnemers op de fiets langs de ‘financiële hotspots’ in Kanaleneiland gegaan, zoals de Voedselbank en de Buurtwerkkamer. Ook brachten we een bezoek aan het Papiercafé van het Leger des Heils en hebben deelnemers kunnen proeven van de meerwaarde van het samenwerken met het voorveld. Cruciaal om samen op weg te gaan naar een duurzaam, financieel stabiele toekomst!